Биһиги
бөһүөлэкпитигэр Венгрия наукаларын академиятыттан Месарош Чаба (а5аларын
аатынан ол дойдуга ыӊырбаттар үһү, ол иһин маннык билсиһэр), балыктааһыны уонна
күөл баайын биһиги улууспутугар хайдах
тутталларын туһунан үөрэтэ сылдьар. Мунньубут
матырыйаалларынан кини научнай үлэ суруйар. Чаба идэтинэн - этнограф.
Кандидатскай уонна докторскай үлэлэрин «Уус
Майа5а утумнааһын» тема5а матырыйаал хомуйан көмүскээбит. Будапешт
куоракка Венгерскэй Академия5а Наука
Институтун Этнография салаатыгар научнай сотрудник. Ону таһынан, университекка
преподавателлиир. Кини Саха сиригэр аан маӊнай 2002 сылга кэлбит. Дьокуускай куоракка ЯГУ-га саха тылын салаатыгар икки сыл устудьуоннаабыт.
Венгрия5а сылдьан, Уваровскай «Ахтыылар»
диэн айымньытын көмөтүнэн саха тылын үөрэппит. Кэлэригэр иӊнигэһэ суох
сахалыы саӊарара үһү. Билигин кини алта
омук тылын билэр. Саха сирин үгүс улуустарыгар сылдьыбыт, кинилэр культураларын
үөрэтэр.
Чаба бэйэтин туһунан
маннык кэпсиир: «Мин атырдьах ыйын 5
күнүгэр 1978 сыллаахха Будапешт куоракка
төрөөбүтүм. Бииргэ төрөөбүттэр иккиэбит.
А5ам инженер идэлээх, ийэм правительство5а үлэлээбитэ, билигин пенсия5а олорор.
Кэргэним эмиэ наука доктора. Оскуола5а
Венгрия тылын үөрэтэр. Бииргэ төрөөбүт эдьиийим идэтинэн учуутал, оскуола5а
үлэлиир».
Чаба олус эйэ5эс,
сайа5ас киьи. Олус ыраастык сахалыы саӊарар. Олохтоох дьону, кырдьа5астары
кытта түргэн ба5айытык уопсай тылы була охсон, 50-тан тахса кыраадыс тымныыга
тэӊӊэ балыктаһан, күөлгэ сылдьан үлэлэһэр.
«Олохтоохтор мин үлэбэр наһаа көмөлөстүлэр» диэн үөрэр – көтөр. Оскуола уорэнээччилэригэр Венгрия5а
балыктааьын туьунан лекция аахта. Кини биһиги оскуолабыт музейыгар анаан
Венгрия5а балыктааһын киинэлэрин бэлэхтээтэ.
Хаартыска5а Месарош
Чаба олохтоох балыксыты Полятинскай А.Е. уонна
уорэнээччилэри кытта үлэтин кэмигэр
Н.Х.Дьяконов аатынан Тыайа орто оскуолатын
10 кылааһын үөрэнээччитэТарасова Сахая |
